"Tarih bir bilim degildir; bir hipotezi kanitlamak uzere bir laboratuvarda tekrarlanamaz. Ama, Ermeniler, kararlarini vermek zorunda olduklari dunyayi, Ermenistan ve Karabag'in icinde bulundugu ortami, butun karmasikligiyla elestirel bir bicimde anlamalarina, kendilerinin neleri degistirip, -gerceklik ne kadar cirkin ve adaletsiz olursa olsun- neleri degistiremeyeceklerine imkan verecek kadar zengin bir tarihe sahiptir. Ilk felaketin sehitlerine saygi duydugumuzu kanitlamak icin, bir ikinci felaket yasamamiz gerekmez."
Demis, Ermenilerin Devletlesme Sinavi adli kitabinda Gerard J.Libaridian.
Birkac alinti daha yapalim kitaptan.
Ideoloji ve Diplomasi baslikli bolumden;
"Uzlasmaya varmak icin taviz vermeye niyetli olmayan ve butun istediklerini elde etmeyen kisiler -bunlar arasinda diplomatlarin ve diplomasinin hicbir yarari olmadigini dusunenler de vardir- belli bir ustunluge sahiptir. Yurtsever kisvesine burunup, baskalarini Karabag'i "satmak"la suclayabilirler. Hepsinden onemlisi, tarihte sorumluluk ustlenmezler; eger Karabag'a bir sey olursa, her zaman suclayacak baska birini bulabilirler - ahlaksiz dunya ve onun duzeni, buyuk devletler ve oyunlari. Magdur psikolojisi, insani sorumluluktan kurtarir. Sonra da, ozanlar, hayatini kaybeden yeni kahramanlara ovguler duzebilir, masum sehitler icin yeni agitlar yakabilir."
"Ermeni partilerinin, liderlerinin veya dusunurlerinin hicbiri, her seyi elde etmeyi, her hedefe ulasmayi saglayacak sihirli bir strateji uretememistir henuz."
Strateji konusunu ise alti maddede topluyor.
"Birincisi, son birkac yuzyilda buyuk, super veya cok guclu devletlerin ahlaklilik duzeyi pek degismemistir." "....Eger gecmiste dunya ahlaksizsa -kimilerine gore, bu durum, Ermenilerin gecmiste ugradiklari kayiplari aciklamaktadir- bugun de oyledir ve bu, degismeyecek bir olgu olarak degerlendirilmelidir."
"Ikincisi; ............Ermeniler kendi islerini kendileri duzeltmelidir. Temel politika meseleleri duygularla cozume kavusturulamaz. Hic kimse, siyasette duygulari, bir ulkenin, kendisi acisindan onemli meselelerde neler yapacaginin bir gostergesi sayma yanlisina dusmemelidir."
"Ucuncusu; ideolojiye donusturulen ve diplomasi diye ortaya surulen Turk aleyhtarligi refleksleri bir strateji olusturmamaktadir - tipki Rus aleyhtarligi ve ABD taraftarligi icgudulerinin boyle bir nitelik tasimamasi gibi. Boyle bir zanna kapilmak, ulusal cikarlari tanimlama yetenegini kaybetmenin, dusunme ozgurlugunden vazgecmenin ve baskalarinin oynattiklari kuklalar olmanin en emin yoludur. Eger hasim taraf bir cozumu kabul ederse veya bir cozum onerirse, bu durum, yani yalnizca hasim tarafin benimsedigi veya onerdigi bir sey olmasi, o cozumu Ermeniler acisindan kabul edilemez hale getirmez. Belki soz konusu cozume supheyle bakilabilir, ama ille de kabul edilemez sayilmasi gerekmez."
"Ermenilerin butun enerjilerini, Turkiye'yi veya Azerbeycan'i uluslararasi platformda sikintiya sokmak icin harcamalari bir zaman kaybidir."
"Dorduncusu; hayalleri ve hedefleri ortaya koyan sozler soylemek, strateji olusturmak anlamina gelmez; o sozlerin daha guclu ve sert olmasi, strateji olusturmaya yaklasilmasi demek degildir. Cekilen acilari ve sikintilari siralamak da, kuskusuz, bir argumani daha inandirici kilmaz."
"Besincisi; bir stratejinin hedefi, ahlaki ustunlugu, benimsenen ideolojinin safligini, oteki ideolojilerin kabaligini kanitlayan yeni argumanlar kazanmak, magdur psikolojisinden duyulan rahatligi mesrulastirmak veya yeni sehitlik mertebelerine erisme sansini elde etmek degildir."
"Altincisi; zekice atilan bin taktik adim bile, bunlarin sonuclarinin neler oldugu ve baskalarinin stratejileri ve hedefleri acisindan ne anlam tasidigi bilinmiyorsa, bir strateji olusturmaya yetmez."
"Iyi bir stratejinin olcusu, basarisidir. Iyi diplomasinin olcusu, ihtiyac duyulanin asgarisini ve kazanilabilenin azamisini elde etmektir. Ne daha fazlasi, ne de daha azi."
Uygun zamani secebilmenin de stratejide onemli oldugunu vurguluyor Libaridian;
"Iyi bir strateji, elinizde en iyi kozlarin oldugu zamani secmeyi de icine alir. Bu zamanin belirlenmesi, liderin/devlet adaminin zorlu gorevlerinden biridir. Soz konusu zaman, muzakereleri temel olusturmak uzere sunulan herhangi bir onerinin ayrintilarindan cok, bir anlasmaya varilmasi gerektigi yonundeki siyasi iradeyle ilgilidir."
Ermenistan ve Turkiye arasinda imzalanan protokole gosterdikleri tepkilerden, hala yuzyil oncesinin siyasi korlugunu surdurduklerini gozlemledigimiz EDF 'lilerin bu davranislarinin altinda yatan sosyal, psikolojik, politik, tarihi nedenlerini Ermeni halkinin tum bireylerinin anliyor ya da biliyor olmasini varsaysak bile bu onlara ayni hatayi ikici kez tekrarlamanin getirecegi buyuk sorumluluktan kurtaramaz...
Ben; duygusal davranabilir, yazabilir, konusabilirim...Bu kimsenin yasamini ya da gelecegini etkilemeyecektir...
Pek pek beni taniyan dostlar "Bizim kiz cosmus yine" diyeceklerdir hepsi bu...
Ama halkinin sozculugunu yapmaya soyunmus, yapacaklari seyler ya da edecekleri kelamlarla bir halkin gelecegini belirleme yetkisini kendilerinde gorenlerin, duyguyla degil akilla hareket etme sorumluluklari olmalidir...
Bu her kim olursa, hangi sifatla, ya da parti adiyla halkini temsil etme gorevine talip olursa olsun gecerli olmasi gereken kriterdir diye dusunuyorum...
Son sozu yine Libaridian'a birakiyorum.
"Hasmin mesru cikarlarini dikkate almayan bir cozum, kalici bir cozum olamaz. Ermeniler, trajediyle bas ettikleri gibi, zaferle basa cikmayi da ogrenebilecekler mi?"
......"Bugunku mucadele, pragmatik dusuncelere dayanan normallik arayisi ile ideolojik yaklasimlardan olusan buyukluk vizyonlari arasinda yapilmaktadir. Bu mucadele, Karabag ve Ermenistan icin, Ermeni ulusu icin verilmektedir; dilerim, onlari kaybetmek gibi bir bedel dogurmaz."
Anjel Dikme
Alfortville-Fransa
29/10/2009
Kaynakca: Gerard J. Libaridian -Ermenilerin Devletlesme sinavi (Bagimsizliktan Bugune Ermeni Siyasi Dusunusu) Iletisim Yayinlari 2001
Anaide Ter Minassian
Ermeni Devrimci Hareketi'nde Milliyetcilik ve Sosyalizm 1887-1912 Iletisim Yayinlari 1992
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder