TEMO (Hacadur)DEDEME MEKTUBUMDUR

Anjel DİKME

Dedem; bu aralar bir hoşum yine.
Televizyonlarda koca koca adamlar konuşur, ben dinlerim...
Seni hatırlarım hep...
Seni düşünürüm...
Bu nasıl bir yüktür dedem; taşıması ağır...
Kimseler anlamak istemez...
Nasıl bir kuru sağırlıktır bu dedem?
Katarak inmiş gozlerin gelir aklıma...
Hani; 12-15 yaşları arasında şahit olduklarından söz ederken yaşadığın acıyı hissederim...
Koca koca adamlar konuşurlar dedem; en çok da "belge " derler, "kanıt derler...
İşte o anlarda karışırım ben en çok, o anlarda hatırlarım seni...
Nedenini sen ve ben biliriz ama onlar bilmezler...
Onlara anlatsam senin hikayeni dedem, anlarlar mı dersin?
Hani; yedi gün saklı kaldığın samanlıktaki bir çukurdan, bütün ailenin katledilişini izlediğini...
Hamile yengenin karnının haç şeklinde süngülendiğini,
(cenette gideceklerine inandırılmışlardır 'haco'ları öldürdüklerinde, 'haco'lar, haçlanarak öldürülmelidir)
Henüz emekleyen kuzenlerinden birinin, bir 'insan'(!) tarafından; bir bacağına basılıp diğer bacağından tutulup ikiye ayrılmasını izleyişini...
Canım acıyor dedem...çok acıyor...
Bir aganın seni saklamasıyla kalırsın hayatta...
O'nun yanında karın tokluğuna çalısırsın yıllarca...
Bir gün çeşmede Emo'yu görürsün ve seversin...
Emo; (Evan) O da kesim arttığıdır...
(Siz milat gibi; "kesimden önce" "kesimden sonra" derdiniz bir olay anlatırken, zaman belirtmek için)
Kesimden sonra dedesi yaşında biriyle evlenmiştir ve üç çocuğu olmuştur...
Sen O'nu tanıdıgında duldur Emo, cocuklariyla yalnizdir...
Istersin ve evlenirsiniz dini nikahla...
Resmi nikah olmaz, cunku; senin hicbir kaydin yoktur, yanmistir(yakilmistir) tum kayitlar...
Sen resmi kayitlara gore yasamayan, olmayan birisindir...
Cocuklariniz olur...
Ohannes ve Araksi korsun adlarini, baba hanelerine ise; Emo'nun ilk esinden olan oglu Yakup'un (Keko Yako) adi yazilir...
Sen yasamadigindan(!) cocuklarina adini veremezsin...
"Kesim" zamani sahit oldugun goruntulerden sonra bir daha asla bir devlet dairesine adim atmadin...
Sason'lu damadin bile anlayamazdi bu korkunu, anlamadilar dedem...

Amerikan gemileri gelmisti kalanlari toplamaya ama sizler; "burasi vatanimiz, topragimiz, artik hersey gecti " deyip terketmediniz dogdugunuz yerleri...
Gitmediniz...
Yillar sonra cocuklar ve torunlar tek tek Istanbul'a goctuler.
Sen ve Emo yine terketmediniz Diyarbakir'inizi...
Bir aksam Emo uyudu ve uyanmadi...
Gomuldu o cok sevdigi topraklara...
Istanbul'a gelmekten baska caren kalmamisti, istemeden biraktin,
yasadigin tum acilara ragmen cok sevdigin Dikranagerd'ini...Diyarbekir'inizi...
Istanbul'da bitmeyecekti hikayen...
Birkac yil sonra oglun Ohannes yurt disina gitme karari aldiginda sen bir kez daha yikilmistin...
Anadolu insaniydin, kizinda kalmak, damatta kalmak demekti.
Kaldiramadin bunu, oglunun Belcika'ya gidisinden bir sure sonra hastalandin...
Surp Pirgic Ermeni Hastahanesi'ne yatirdilar seni...
Kizin Araksi'nin her seni ziyarete gelisinde ( her gun, kizini okula biraktiktan sonra babasina gidiyordu)
"Oglumun yanina gideyim oleyim" diyordun...
"yeter ki gideyim"
Bir yil kaldin hastahanede...
Sason'lu damadin , tahaganlik* yaptigi yillardan tanidigi bir polis arkadasiyla karsilastiginda O'na durumunu anlatir.
"Bir kanun var" der "haymatloslar (vatansizlar) icin; bir kereligine mahsus olmak sarti ile pasaport cikarma hakki var"
Seni ogluna kavusturabilmenin yolu bulunmustur...
Fotografci hastahaneye getirilir, fotografin cekilir, pasaportun cikarilir ve gidersin oglunun yanina...
Atalarinin binlerce yildir yasadigi topraklari "vatansiz" damgali pasaportunla terkedersin...
Ve soyledigin, bir yildir diledigin gibi olur...
Oglunun yanina vardiktan bir ay sonra olum haberin ulasir bizlere...
Gecen Mart ayinda ziyaretine geldim dedem, oglunla yan yana yatarsiniz; Belcika'nin Bruksel sehrinde...
Simdi ben ne yapmaliyim dedem?
Koca koca adamlar; ille de "BELGE" derler dedem...
Onlar "BELGE" dedikce ben seni dusunurum...
Ben de; bu koca koca adamlardan ne isterim dedem bilir misin?
"INSAN" olduklarini belgelemelerini...
Ben de "BELGE" isterim dedem!
"BELGE" isterim!


Anjel Dikme
Paris

(kilise yonetim kurullarinda calisan kisiler)